Prezentacja wybranych rozwiązań tzw. tarczy antykryzysowej w obszarze zatrudnienia

Zwiększona elastyczność zatrudnienia

Warunki formalne

• spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19
• brak zaległości w regulowaniu określonych zobowiązań publicznoprawnych do końca III kwartału 2019 r. z określonymi wyjątkami

Konstrukcja zwiększenia elastyczności

• ograniczenie nieprzerwanego odpoczynku dobowego do nie mniej niż 8 godzin i nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego, do nie mniej niż 32 godzin, obejmującego co najmniej 8 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Pracownikowi przysługuje równoważny okres odpoczynku w wymiarze różnicy między 11 godzinami a liczbą godzin krótszego wykorzystanego przez pracownika okresu odpoczynku. Równoważnego okresu odpoczynku pracodawca udziela pracownikowi w okresie nie dłuższym niż 8 tygodni
• porozumienie o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 12 miesięcy. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy
• porozumienie o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi pracownikami

Porozumienia powyższe zawiera pracodawca oraz przedstawiciele pracowników, wyłonieni w trybie przyjętym u danego pracodawcy – jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa. W przypadku trudności w przeprowadzeniu wyborów przedstawicieli z powodu COVID-19, porozumienie może być zawarte z przedstawicielami pracowników wybranymi przez pracowników uprzednio dla innych celów przewidzianych w przepisach prawa pracy. Kopia porozumienia w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia złożona okręgowemu inspektorowi pracy.

Medycyna pracy

• Zawieszenie obowiązku wykonywania badań okresowych w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, od dnia ogłoszenia danego stanu. Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego (stanu epidemii) pracodawca i pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonywanie zawieszonych obowiązków i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 60 dni od dnia odwołania danego stanu.
• W przypadku braku dostępności do lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego, badanie takie może przeprowadzić i wydać odpowiednie orzeczenie lekarskie inny lekarz. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego (stanu epidemii). Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza włącza się do akt osobowych pracownika.
• Orzeczenia lekarskie wydane w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż do upływu 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii

Praca w niedziele

W związku z wystąpieniem COVID-19 w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, zakaz handlu i czynności związanych z handlem nie obowiązuje w niedziele w zakresie wykonywania czynności związanych z handlem, polegających na rozładowywaniu, przyjmowaniu i ekspozycji towarów pierwszej potrzeby oraz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania takich czynności. Zwolnienie z zakazu nie obowiązuje w niedziele, w które przypada święto.

Obniżenie wymiaru czasu pracy z możliwością dofinansowania

Konstrukcja obniżenia 

Pracodawca może obniżyć wymiar czasu pracy o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, jednakże w efekcie obniżenia wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalane na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Konstrukcja może być odpowiednio stosowana do zleceniobiorców.

Warunki formalne obniżenia

• spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19
• warunki i tryb wykonywania pracy w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się w porozumieniu, które zawiera pracodawca oraz przedstawiciele pracowników, wyłonieni w trybie przyjętym u danego pracodawcy – jeżeli u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa. W przypadku trudności w przeprowadzeniu wyborów przedstawicieli z powodu COVID-19, porozumienie może być zawarte z przedstawicielami pracowników wybranymi przez pracowników uprzednio dla innych celów przewidzianych w przepisach prawa pracy. Kopia porozumienia w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia złożona okręgowemu inspektorowi pracy.

Dofinansowanie

Wynagrodzenie może zostać dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych  do wysokości połowy wynagrodzenia jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS. Kwota dofinansowania przysługuje przez okres 3 miesięcy, maksymalna wysokość to 2 452,27 zł na pracownika, w tym składki na ubezpieczenie społeczne należne od pracodawcy od wysokości przyznanego świadczenia, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Wartość dofinansowania może ulec zmianie, gdyż jest wyliczana na dzień złożenia wniosku.

Wybrane warunki dofinansowania

Skorzystanie z dofinansowania wymaga spełnienia dodatkowych warunków, w szczególności: określony stopień spadku obrotów gospodarczych, brak zaległości w regulowaniu określonych zobowiązań publicznoprawnych do końca III kwartału 2019 r. (z określonymi wyjątkami), przekroczenie progu pomocy de minimis, brak możliwości wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie nie dłuższym niż przez okres 3 miesięcy po okresie pobierania świadczeń.

Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.

Przestój ekonomiczny z możliwością dofinansowania

Konstrukcja przestoju

Pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, nie niższe jednak niż w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Konstrukcja może być odpowiednio stosowana do zleceniobiorców.

Warunki formalne przestoju – odpowiednio jak przy obniżeniu wymiaru czasu pracy

Dofinansowanie

Wynagrodzenie może zostać dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Kwota dofinansowania przysługuje przez okres 3 miesięcy, maksymalna wysokość to 1 533,09 zł na pracownika, w tym składki na ubezpieczenie społeczne należne od pracodawcy od wysokości przyznanego świadczenia, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Wartość dofinansowania może ulec zmianie, z uwagi na wyliczanie na dzień złożenia wniosku.

Wybrane warunki dofinansowania – odpowiednio jak przy obniżeniu wymiaru czasu pracy

Dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń

Konstrukcja dofinansowania

Dofinansowanie realizowane na podstawie umowy zawartej ze starostą, obejmujące część kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne  z uwagi na spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. Konstrukcja może być odpowiednio stosowana do zleceniobiorców. Dofinansowanie może być przyznane mikroprzedsiębiorcom, małym oraz średnim przedsiębiorcom w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku.  

Wysokość dofinansowania powiązana z wartością spadku obrotów, w trzech progach: o co najmniej 30%, 50% oraz 80%. Dofinansowanie jest wypłacane w okresach miesięcznych, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o zatrudnianiu w danym miesiącu pracowników objętych umową oraz kosztach wynagrodzeń każdego z tych pracowników i należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, według stanu na ostatni dzień miesiąca, za który dofinansowanie jest wypłacane.

Wybrane warunki dofinansowania

• spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19
• utrzymanie w zatrudnieniu pracowników objętych umową, przez okres dofinansowania oraz po zakończeniu dofinansowania, przez równy okres
• koszty wynagrodzeń w tej części, w której nie zostały albo nie zostaną sfinansowane z innych środków publicznych
• brak zaległości w regulowaniu określonych zobowiązań publicznoprawnych do końca III kwartału 2019 r.

Mikroprzedsiębiorcy oraz samozatrudnieni

• osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą i niezatrudniająca pracowników oraz mikroprzedsiębiorca mogą zwolnić się z obowiązku opłacania składek odprowadzanych do ZUS, należnych za okres od 1 marca 2020 r. do 31 maja 2020 r.
• osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą i niezatrudniająca pracowników może otrzymać dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności. Wysokość dofinansowania powiązana z wartością spadku obrotów, w trzech progach: o co najmniej 30% – dofinansowanie w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie, o co najmniej 50% – dofinansowanie w wysokości 70% minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie, o co najmniej 80% – dofinansowanie w wysokości 90% minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie Dofinansowanie na okres nie dłuższy niż 3 miesiące
• osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą oraz osoba zatrudniona na umowie cywilnoprawnej może otrzymać świadczenie postojowe

Prolongata płatności

• w przypadku zaliczek na podatek pobranych w marcu i kwietniu 2020 r. od przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy oraz od zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez płatników obowiązek wpłaty podlega wykonaniu w terminie do dnia 1 czerwca 2020 r. jeżeli płatnicy ponieśli negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19
• odroczenie terminu płatności składek, zawieszenie spłaty umowy o rozłożenie zadłużenia na raty, zawieszenie spłaty umowy o odroczeniu terminu płatności składek
• zniesienie opłaty prolongacyjnej z tytułu odroczenia płatności lub rozłożenia na raty określonych należności wobec ZUS/PIT

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje w wymiarze do 14 dni ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem. Nie wlicza się dotychczas wykorzystanego okresu dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19, przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki na dzieckiem: do lat 8 albo legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.

Wdrożenie PPK

Podmioty objęte ustawą o PPK od dnia 1 stycznia 2020 r. (na dzień 30 czerwca 2019 r. co najmniej 50 osób zatrudnionych) mają termin na zawarcie umowy o zarządzanie PPK wydłużony do 27 października 2020 r. i umowy o prowadzenie PPK do 10 listopada 2020 r. Skorzystanie z nowych terminów nie wymaga spełnienia żadnych warunków. Możliwe jest także wcześniejsze zawarcie umów.

Pracownicy spoza UE

• Jeżeli ostatni dzień ważności zezwolenia na pracę przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, okres ważności tego zezwolenia na pracę ulega przedłużeniu z mocy prawa do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Rozwiązanie stosuje się odpowiednio do decyzji o przedłużeniu zezwolenia na pracę lub przedłużeniu zezwolenia na pracę sezonową.
• Jeżeli w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, wpisanym do ewidencji oświadczeń wskazano okres pracy, którego koniec przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, cudzoziemiec może wykonywać pracę określoną oświadczeniem na rzecz podmiotu, który złożył oświadczenie, w okresie lub okresach nieobjętych oświadczeniem do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni, bez zezwolenia na pracę.